MATTHIJS VERMEULEN

Thea Diepenbrock

aan

Matthijs Vermeulen

Amsterdam, 28-29 december 1945

28 Dec. '45

Lieve Matthijs, waarom biedt je een uur lang tegenstand, als je zin hebt om me te schrijven? je leeft 's avonds toch voor je plezier? is dat uit ascetisme? – Vind je het naar als ik van meening ben dat de ups en downs bij jou heelemaal uit jou-zelf voortkomen en met mij niets te maken hebben? Inplaats van dat ik jou "gewekt" heb, zou ik willen zeggen, dat jij je liet wekken; op andere dagen, laten we zeggen (om een beetje te plagen) op 11 Dec., had ik je ook kunnen wekken, maar jij deed er niet aan! Geloof je niet dat het zoo is? Om eens te kijken hoe het met je gesteld is, stuur ik je nu bijgaand plaatje, in den Haag gemaakt, toen Greet en ik daar waren voor het afhalen van Peter. (Wel tactvol van me, vind je niet, om het niet eerder te sturen?) Ik had naar behooren met den foto-man geflirt en me dus van geen muggen geïsoleerd (dat is te zien op het plaatje), ben je daar kwaad om? Psychologisch zit het zoo in elkaar: we hadden al gehoord, dat Peter's vliegtuig niet aangekomen was en misschièn wel heelemaal niet komen zou dien dag, en toen die kiekenman een centje aan ons verdienen wilde, wilde ik er iets jeuïgs van maken om Greet over de teleurstelling heen te helpen. Bezeten als zij was van Peter, was het overigens moeilijk haar af te leiden; luister maar: in den loop van die flirterij zei die man tegen me: "mevrouw, dat gaat mis vandaag", waarop Greet zei: "het ìs al mis", doelend op het vliegtuig! Misschien vind jij dit par dessus le marché heelemaàl mis? Dat wou ik wel weten, en ik vertel het daarom; er is geen wederinstorting te duchten, zeg je, ik waag het er dus nu op! Als je vindt dat je me tot de knoeiers moet rekenen, mag je meteen je tolerantie toepassen, en je minachting moet je maar thuis houden!

Eigenlijk schandelijk van me om zoo badineerend te antwoorden op zoo'n geweldige liefdesbrief. Beschouw het niet als een antwoord, dan hoef je je niet te ergeren! Ik ben je vreeselijk dankbaar, dat begrijp je wel, voor alles wat je me zei en ik ben zoo blij dat het nu weer heelemaal goed is. Dat het niet ongevaarlijk is wat je doet: dat leven op die sondeeringen, geloof ik ook. Waarom wil je vandaag weten wat ik vandaag voel? Waarom ben je niet tevreden met vandaag te weten hoe ik een dag of 5 geleden voelde? Kijk niet naar den datum, lees de brief alsof hij van den dag zelf was – kan dat niet? Het lijkt me zoo vreeselijk vermoeiend, dat uitsteken van die voelhorens naar zoo ver weg. Dat je je verstand zou verliezen, daar ben ik nu niet bang voor geweest; vroeger is dat wel eens door mijn hoofd gegaan, ik weet niet meer bij welke gelegenheden. Ik vond het wel heel verdrietig, die ellende bij jou, ook de mismoedigheid van de laatste weken voòr 11 Dec., maar ik kan niet zeggen dat ik me er eigenlijk zorgen over heb gemaakt.

Ik zal maar eens uitscheiden met schrijven, ik lig in bed en ben bezig stijf te worden van de ongemakkelijke houding. Als ik nu deed als jij, d.w.z. als ik deze minuut-zelf contact met je wilde hebben, zou ik misschien, waarschijnlijk niet door je omhelsd worden; maar ik doe anders, ik luister naar den brief van 24 Dec. alsof hij voor dit moment bestemd was en ik stel me dus je omhelzing voor – is dat niet een goede Real-Politik? "Encore, encore" – kan je het zoo goed? ik weet niet of ìk het wel kan? Is het heerlijk om door jou omhelsd te worden? Is het voor mij, die de toomeloosheid niet aan kan, heerlijk? We moeten dat maar eens probeeren later. Goeie nacht, slaap lekker.

29 Dec.

Wat een bof voor mij dat er bij jullie op Kerstmis een buslichting was, zoodat ik vandaag al dat onwaardeerbaar-moois over de engelen en de Argonauten te hooren kreeg! Dit was wat ik bedoelde met een litanie; om de sfeer van de litanie gaat het en daarom vroeg ik erom, niet omdat ik je inspiratie wilde forceeren, maar omdat ik zoo graag had dat je gevoelens voor me weer zoo zouden zijn, dat er iets van dezen lyrischen aard ontstond bij je, m.a.w. omdat ik graag had dat je genas. Als het voor jouw evenwicht noodig is dat ik geen flauwe grapjes meer maak (want wat jij ironie noemt is niets anders dan dat), zal ik probeeren ze in te houden. We zijn met H.E. zóó gewend eeuwig en altijd van die flauwe geintjes te maken, dat ik nauwelijks weet dat ik het doe. Hij is heel snel en daarbij zoo sceptisch, dat hij altijd alles van alle kanten kan bekijken, bovendien nog beïnvloedbaar en graag geneigd tot woordspelen en equivoque grapjes – dat alles bij elkaar maakt dat de heele conversatie bijna in dien toon gevoerd wordt (afgezien dan van de ernstige gesprekken die we natuurlijk ook hebben). Kan je nooit eens over iets heenglijden, is alles altijd ernst voor je? Met het "sentimenteel" bedoelde ik hetzelfde als wat jij noemt hyper-emotief. Ik zei expres: "wat de menschen noemen sentimenteel". Ik kan me nu geen voorbeeld herinneren van iets van dien aard, dat ik wel eens een beetje vervelend gevonden heb; als zich weer eens iets mocht voordoen, zal ik het signaleeren, dan weet je wat ik bedoel. Denk je niet, dat die onverwerkte emoties op den een of anderen dag in den vorm van muziek zich zullen ontladen? Als je niet tegen huilen kunt, zul je nog last met mij hebben: ik huil namelijk heel gauw, niet van verdriet, maar van emotie (net als Moeder).

Heel knap van je zou het geweest zijn als je 25 Dec. 's ochtends om ½ 4 wakker was geworden, omdat ik toen aan je schreef, maar je deed het 24 uur later! Wel jammer, het zou leuk geweest zijn. Is het waar dat maar weinigen een tweede puberteit ondergaan? Ik dacht integendeel dat het vrij veelvuldig voorkwam. Had je in die nacht verlangens, die je in deze maanden nog niet gehad had? Schrijf ze maar. Als ik er hartkloppingen van krijg, is het nog niet erg, want die gaan na een tijdje wel weer over – Het is voor jou toch beter ze niet op te potten.

Mijn dankbaarheid kan ik je heelemaal niet zeggen, want het is zoo gratis wat je me toezendt, het is niet in ruil voor evenveel van mij (jij vindt van wel, maar ik voel mijn tekort), en ik heb bovendien niet de gave van de lyriek. Maar dat ik het heerlijk vind, als je je dermate met me verbonden voelt, weet je wel.

je

Thea

Verblijfplaats: Amsterdam, Bijzondere Collecties UvA