MATTHIJS VERMEULEN

Componist, schrijver en denker

19560727 Matthijs Vermeulen aan Tj.S. Visser

Matthijs Vermeulen

aan

Tj.S. Visser

Amsterdam, 27 juli 1956

Amsterdam

Herengracht 330

27 juli 1956

Geheimzinnige Vriend Visser,

Door onze gezamenlijke secretaresse verneem ik dat, na veel moeite!, een exemplaar onderweg is naar jou van L'Aventure de l'Esprit.

Dan stuur ik je er toch maar liever een waarin ik de vier resterende drukfouten verbeterd heb.

Je weet hoe het daarmee gaat. Men corrigeert en de zetter volgt het bevel, maar de fout herstellende voegt hij er menigmaal een andere aan toe.

Symbolisch?? Van wat?

Drie revisies zijn niet doeltreffend gebleken. En ik, die zó gaarne foutloos werk had afgeleverd, vooral bij deze gelegenheid!

Als je het leest zul je vanaf de eerste zin bemerken dat ik het boek niet enkel vertaald heb, doch tevens belangrijk heb herzien, om het betoog onberispelijker en onaanvechtbaarder te maken. Zou het me gelukt zijn? Die arbeid heeft me vijf jaren gekost van voortdurende en onverdroten waakzaamheid.

Ik mag je natuurlijk geen wens uiten. Maar iemand die erover spreekt of schrijft zou ik gaarne erop willen zien wijzen dat de wezenlijke les van het boek ligt in de ontegenzeglijke bevinding dat de Persoon die aarde en hemelen schiep niet "almachtig" is en onze medewerking nodig heeft. De mens is vrij. Die bevinding (oude veronderstelling omgezet in ontzagwekkend feit) zal hoe langer hoe actueler worden. En hoe eer de mensen dit wetend beseffen, hoe eer zij zich daarvan rekenschap geven, des te beter.

Jij die onlangs geschreven hebt dat wij bezig zijn ons te transmuteren, (en waarin? waarin?) jij moet, dunkt me, voorgaande opvatting kunnen aannemen. Ik zou alles ervoor willen geven wanneer ik haar de mensen kon bijbrengen. Want alles zou dan op slag veranderen in de goede richting.

Het boek is niet anthropocentrisch, − zoals sommigen menen. Het is positief theocentrisch. En daartoe leidt de historische methode!

Ik zou evenwel willen dat mijn thesis en haar demonstratie objectief en grondig bediscuteerd, bedisputeerd werden. Het is geen kleinigheid om in zulk een zaak gelijk te hebben of ongelijk. Maar krijg de tegenwoordige mensen eens zover! Zij leggen het gewichtigste langs zich neer. De meesten ten minste.

Vriendschappelijk, opgewekt en met instinctieve, of intuïtieve sympathie,

je

Matthijs.

Ik ben een belofte van een paar jaar geleden nog altijd gedachtig. L'Aventure de l'Esprit verhinderde haar in te lossen. Zou je dochter misschien nog lust hebben een afbeelding van mij te maken? Als ik niet uit mijn huis wordt gezet heb ik vanaf 3 Augustus veertien dagen lang elke middag vanaf drie uur helemaal niets te doen. Zou het hier kunnen gebeuren? Liefst ja. Wanneer het ver uit de buurt is, wordt het weer ingewikkelder. Met een massa correspondentie ben ik ten achter. En die miserabele verhuizing...

Verblijfplaats: Amsterdam, Bijzondere Collecties UvA