MATTHIJS VERMEULEN

Componist, schrijver en denker

19491025 Matthijs Vermeulen aan Henriëtte Bosmans

Matthijs Vermeulen

aan

Henriëtte Bosmans

Amsterdam, 25 oktober 1949

Amsterdam

Heerengracht 330

25 october 1949

Beste Jetty,

Je magnifiek geïmproviseerde brief heeft mij werkelijk goed gedaan, en behalve dat ik die korte samenvatting van je indrukken bewonder, ben ik je ervoor dankbaar uit den grond mijns harten. Juist omdat deze uiting de eerste, en tot dusverre de enige is van een vakkundige, die zich niet verzet heeft, die erin heeft toegestemd om alle vakmatige bezwaren te laten varen. Dat moet wel buitensporig zeldzaam zijn, en dus als zodanig reeds huldigingswaardig. Wanneer ik je daarom roem als artieste en musisch mens, die door een muziek van mij onttrokken wordt aan vakmatige betrekkelijkheden, dan heb ik wel het air van ook mijzelf impliciet voldoende te vinden; maar dat is niet zo, hoewel ik insta voor het gecomponeerde.

Ik probeer in deze persoonlijke aangelegenheid tot het uiterst mogelijke objectief te blijven. Ik mag gerust veronderstellen dat je na het horen van een ander excessief schijnend werk de gave zoudt tonen om individuele impressies te hebben en te beamen. Omdat iets dergelijks uitzonderlijk is mag ik je dus veilig prijzen en eren onder alle vakkundigen als een unicum, onder alle soortgelijke wezens als een exceptie die wegens eigen hoedanigheid lof verdient, zeer hogen lof.

Wil je aannemen dat het mij ongeveer precies vergaan is als jou? Ik heb toch wel "iets" geleerd, niet alleen bij Daniël de Lange b.v., maar ook bij het veelvuldig luisteren naar de meesters van den voorbijen tijd. Ik weet heel goed wat ik voor onvakmatigs doe. Wat ik op bijna elke bladzijde van die partituur waag. Ik weet heel goed dat anderen het anders doen. Maar als je niet anders mag? Wat dan? To be or not to be. Ik kon het heus niet verhelpen. Bij de eerste "repetities" heb ik in letterlijken zin bloed gezweet. Ik dacht en duchtte dat het nooit voor mekaar zou komen. Ook Van Beinum is vervaard geweest en zag er geen heil in. Afschuwelijk! De uitvoering van Woensdagavond deed mij niets. Om aan mezelf en aan de rest te wanhopen. Om aan de ganse rataplan vaarwel te zeggen. Pas de uitvoering van Donderdag heeft mijzelf meegesleept en onwrikbaar overtuigd.

Maar zonder jouw getuigenis van vakkundige zou ik misschien de enige zijn en dus geen bewijs. Testis unus testis nullus. Eén getuige géén getuige! Dat is oud recht! Heb je de critieken gelezen van 99% der vakkundigen en onvakkundigen? Heb je gezien hoe ze me aanduiden als onmogelijk en onmagbaar? Misschien wel, misschien ook niet. Ik las ze allemaal. Maar laat mij je zeggen dat, zelfs al waren ze goedgunstiger verpletterend geweest, ik jouw instemming met mijn muziek nog zou beschouwd, gewaardeerd, bewonderd hebben als een concorderend feit en als een weldaad, als iets wat men ten overvloede ontvangt, als het surplus qui est le nécessaire.

Met hartelijke groeten van Thea, en zelfs van Odilia, die altijd vrolijk is en uitermate comprehensief, en met de mijne ook

je

Matthijs.

Ik kreeg een enthousiaste brief van Noémie Perugia. Zeg haar op een keer eens dat ik die met dankbaarheid las, want ik zal wel geen tijd hebben om haar te schrijven. Merci!

Verblijfplaats: Den Haag, Nederlands Muziek Instituut