MATTHIJS VERMEULEN

Componist, schrijver en denker

19431227 Thea Diepenbrock aan Anny Vermeulen-van Hengst

Thea Diepenbrock

aan

Anny Vermeulen-van Hengst

Amsterdam, 27 december 1943

27 Dec. '43

Lieve Anny, Jullie brief van den 20sten is in 3 dagen overgekomen. Net een paar dagen eerder had ik pas de briefkaarten van 8 Nov. en 7 Dec. gekregen. Wees wel bedankt voor al jullie goede wenschen. Ik zal de kinderen nog apart schrijven, als ik nog een paar fransche zinnen aan elkaar kan rijmen! Die arme Anny, het moet toch wel een heele teleurstelling voor haar zijn die vriendin nu te doorzien, ze had er toch veel op gezet. Maar jullie zullen blij zijn. Van die Jesuieten is het inderdaad onbegrijpelijk. Wat knap dat je zulke heerlijke dingen breien kunt en wat een bof dat je nog oude wol had! Ik heb een clandestien vest gekocht, dat ik dringend noodig had, maar dat heeft me f 75,- gekost. En sokken heb ik laten maken voor f 20,-, (omdat al mijn kousen dermate versleten waren dat ze niet meer te repareeren zijn) en toen ik ze 2 of 3 keer aan gehad had, zat er al een gat in! Het is een idioot bestaan tegenwoordig. We hebben laatst in den trein gezeten met zwarte handelaren, Drentsche jongens van even 20 jaar, die hun portefeuilles vol hadden zitten met bankjes van honderd en van duizend en die met een flesch cognac in hun binnenzak liepen en al meer dan een liter op hadden, voor over de f 100,- zeker. We waren er misselijk van. Achteraf had ik zoo'n spijt dat ik niet gezegd had: och meneer, geeft u me een bankje van honderd, ik kan het zoo goed gebruiken voor arme menschen. In hun dronkenschap hadden ze het misschien nog gegeven ook, en dan was tenminste niet alles aan de meisjes gegaan. Wat moet er van al die jongens terechtkomen!

Je nicht heeft verleden week f 10,- gestuurd en Joanna heeft f 250,- gekregen van Mevrouw Jaffé-Pierson (Corry).1 Het was echt een toeval. We zongen in Baarn bij een schoonzuster van haar een Debussy-programma en de meeste teksten daarvan hebben we op losse blaadjes (getikt), maar de Chansons de Bilitis hebben we voor een deel ook in gedrukte programma's staan, en zoo'n boekje heeft nu juist Mevrouw Jaffé getroffen en erin bladerend zag zij ook La Veille erin staan. Na afloop sprak zij Joanna en vroeg: hoe gaat het Vermeulen, ik heb hem in Parijs wel gekend. Joanna kon er toen niet dadelijk op inhaken, maar heeft haar een briefje geschreven. Nòg prettiger had ik het gevonden als zij een vaste bijdrage had gegeven, maar deze gift ineens is toch ook heerlijk.

Ja inderdaad, ik wist het dat die concerten er al jarenlang waren; ze hebben me altijd geïrriteerd. Ik begrijp heel goed dat je voor de Onnen's voelt, zij slaan zich flink door het leven, zooals je ze beschrijft, maar wat ik niet begrijp is zijn standpunt tegenover de muziek. Als hij iets goed wil maken aan je man, laat hij dan niet weer zoo'n lichtvaardig plan maken. Dat is echt hedendaagsch, Telegraaf-achtig, of hoe je het noemen wilt, oppervlakkig: als een componist maar van tijd tot tijd op het affiche staat, moet hij tevreden zijn.

Wat gezellig dat Tante Cécile weer wat stuurde, en spek nog wel! Van Donald begrijp ik niet dat hij juist dat examen heeft gedaan: er is toch niets dat je meer kans doet loopen ingeschakeld te worden in ongewenschte werkzaamheden dan juist die capaciteit. Die dingen zijn in de verschillende landen toch blijkbaar weer verschillend.

Wat zal ik je van hier vertellen? We hebben een piepklein kerstboompje, zooiets van 25 centimeter hoogte, en daar zitten een paar kaarsjes in die we gefabriceerd hebben van een kaars die je met Maria Lichtmis (2 Febr.) mee naar huis krijgt uit de kerk. En daarnaast hebben we een kribje opgesteld, beeldjes van Jacob en een paar houten poppetjes uit Tirol erbij, herdertjes en beestjes. Een bevriend echtpaar met 3 dochtertjes heeft gisteren bij ons gegeten met Engeljan erbij, op het atelier, met kaarsen, en het boompje aan onder het dessert. We hadden kool met gehakt, wat je vroeger voor een kerstdiner vreeselijk veracht zou hebben, maar waar je nu al tevreden mee bent, omdat je weet dat haas en eend nu alleen nog maar voor de allerverschrikkelijkste plutocraten is. Het dessert bestond uit een kerstkrans, wat nog een heele bof was, want je kon, tegen inlevering van boter en suiker en broodbonnen, natuurlijk òf met St. Nicolaas een letter bestellen òf met Kerstmis een krans; en daar Joanna toevallig met St. Nicolaas er te laat bij was geweest, hadden we nu een krans! Na het eten heeft Engeljan een klein tooneelstukje voorgelezen, dat hij voor kinderen heeft geschreven. Het was voor deze kinderen nog een beetje moeilijk, maar het gaf toch iets erg aardigs aan den avond.

De nachtmis hebben we gehoord in de kerk aan de Amsteldijk,2 omdat we op het ontbijt gevraagd waren bij vrienden van ons, die daar in de buurt wonen. Dat was veel mooier dan we gedacht hadden. Die kerk is n.l. zoo groot, heeft zooveel ramen, dat zij niet verduisterd kan worden en het was er dus, met uitzondering van het altaar, waar een luifel overheen gemaakt is, volkomen donker. Je kon geen letter lezen, maar je zat maar te kijken naar dat eindeloos verwegge, stralend verlichte altaar en al dat gebeweeg van witte kasuifels en witte hemden van misdienaars. En het gewelf, dat een vage weerschijn van licht kreeg, was precies een ècht Gothisch gewelf, en je ging te Communie in een donkere kapel, waar één groote kaars brandde, en de priester liep heen en weer met een lantaarntje voor zijn borst, een nuchter modern ding weliswaar, – maar toch was alles erg catacombe-achtig en heel indrukwekkend.

We zijn tamelijk bekaf van hard werken en vele zorgen, die ik je niet allemaal vertellen kan. Gelukkig komen de leerlingen nu eens 14 dagen niet. Maar we moeten wel blijven doorwerken, want we hebben den 30sten concert en den 8sten Januari. Met Koosje gaat het wel zoo'n beetje. Zij heeft ontzettende benauwdheden gehad, zoodat zij dacht dat zij stikte. Gelukkig was het niet van het hart, maar van de ademhalingsorganen. Nu is dat weer over. Zij doet niet veel anders meer dan wat stof afnemen en koken (alles laten aanbranden!), de rest doet ons hulpje, dat wel nogal eens lastig is, maar ons toch veel werk uit handen neemt.

Een zoen terug!

van je

Thea

Wie Guy-Luc is, weet ik niet.

Verblijfplaats: Amsterdam, Bijzondere Collecties UvA

  1. Caroline (Corry) Elizabeth Pierson (1898-1994) was in eerste echt gehuwd met Willem Hendrik van Rees (zie ook brief dd 2 februari 1944 van Thea aan Anny Vermeulen en later getrouwd met Paul Josef Jaffé.
  2. Sint-Willibrordus buiten de Veste, het grootste kerkgebouw van architect Pierre Cuypers, tot 1966 in gebruik als parochiekerk, daarna gesloopt.