MATTHIJS VERMEULEN

Componist, schrijver en denker

19390513 Jan van Gilse aan Matthijs Vermeulen

Jan van Gilse

aan

Matthijs Vermeulen

Amsterdam, 13 mei 1939

Amsterdam 13/5 39.

Zeer geachte Heer Vermeulen,

Uw brief trof mij zeer. Indien ik er iets toe kan bijdragen Uw overkomst naar Amsterdam te vergemakkelijken zou ik dat bijzonder gaarne doen; ik kan mij uiteraard geheel verplaatsen in Uw gevoelens, indien deze auditie, waaraan de omstandigheden voor U nu een beteekenis geven van een geheel ander gewicht dan een willekeurige symphonie auditie, waarmee deze auditie dus "ongehoord" aan U voorbij zou gaan. Maar ik hoop, evenals mijn medestanders, dat zulks onnoodig zal zijn. —

Openhartigheid tegenover de Uwe: aan geld kan ik U niet helpen, ik persoonlijk daarom niet, omdat de tijden al lang voorbij zijn, dat ik het had. We moeten bescheiden rondkomen en met die bescheidenheid (die me overigens niet drukt; integendeel in deze tijden zou ik liever niet meer tot de "bezittenden" willen behooren!) met die bescheidenheid koop ik met vreugde, wat mij het liefst is, mijn vrijheid tot werken. En verder: Kunstbeschermers zijn in deze vorm zeldzaam. Ik ken ze althans niet. —

Maar ik zou zoo zeggen: Komt U (en natuurlijk ook Uw vrouw) in ieder geval, ook al moet dat dan zoo eenvoudig mogelijk! Het feit van Uw aanwezigheid is toch belangrijker dan Uw uiterlijken staat. Ik meen, dat U vrij bent – mijn herinnering zou me anders parten moeten spelen! – van conventioneele bedenkelijkheden. Verontschuldig me, wanneer U meent, dat ik me in Uw particuliere gevoelens meng: ik wil enkel zeggen: "grande toilette", smoking of zoo iets, dat is alles werkelijk niet noodig. Wanneer U komt, zooals U bent, zal het menigeen verheugen U terug te zien, die het zou verbazen, dat U om die uiterlijkheden wegbleef. Nu ben ik weer onbescheiden: wat deze auditie U "oplevert" en dus geen regulaire inkomsten voor U vormt, kan toch dienen voor deze reis? De materiaalhuur en de door Maneto aangeboden reiskosten worden nog vermeerderd, indien U bereid bent een causerie te houden voor de Sectie Holland der I.S.f.c.M. (hetgeen huiselijk gebeurt). De sectie Holland is al evenmin rijk, de Heer Sanders zeide mij, dat die U f 25- vergoeding kan betalen. Dat wordt dan f 75- (ik ben alweer onbescheiden) die wel is waar een fractie zijn van het door U genoemde bedrag, maar voor twee retours Amsterdam plus bijkomende kosten stellig voldoende zijn. Ik neem toch aan, dat U hier bij oude vrienden wel onderdak kan vinden, nu, de "kost" voor die enkele dagen, daar is wel wat op te vinden, denk ik.

Ik zou het daarop maar wagen, dunkt mij. Waar U zelf schrijft dat U materieele kwesties naar de juiste, d.w.z. de ondergeschikte waarde schat daar zou ik "het kapitale belang van Uw aanwezigheid" (dat zijn Uw eigen woorden) dan ook niet ondergeschikt maken aan het "ondergeschikte". Ik geloof, dat U dat zeer zou verdriet doen als de uitvoering voorbij is en Uw verzuim dan irréparable!

We zullen ons verheugen, wanneer U ons in de gelegenheid stelt U te Amsterdam te begroeten. En inderdaad: eens zal U na zooveel jaren het Concertgebouw weer moeten binnengaan. Is er dan een betere gelegenheid dan bij een repetitie van Uw derde symphonie door het orkest – dat ik U verzekeren [kan] – dat altijd nog een prachtig instrument is!

We hooren nog wel even Uw beslissing, mede in verband met het reserveeren van plaatsen. Programmaboek krijgt U dadelijk na verschijnen.

In de verwachting U hier te zien

met vriendelijke groeten en hoogachtend

Jan van Gilse

Verblijfplaats: Amsterdam, Bijzondere Collecties UvA