MATTHIJS VERMEULEN

Frank Onnen

aan

Matthijs Vermeulen

Parijs, 20 december 1947

Paris le 20 December 1947.

Beste Thijs,

Ja, Donald heeft ons opgezocht en we vonden hem zo veranderd dat we hem niet herkenden. Hij heeft ons beloofd ook zijn vrouw 's mee te brengen, en hij leek me vervuld met goede moed. Om hem uit de brand te helpen en aan jouw verzoek te voldoen, gaf ik hem frs. 5000-; aangezien ik voorlopig waarschijnlijk wel niet naar Holland zal komen en ik als bijstand voor m'n moeder, dat geld op het moment wel gebruiken kan, wilde ik je vragen de tegenwaarde op mijn girono te storten: no 290696, Heerenstraat 48 Utrecht.

En nu je tweede verzoek: de werkzaamheden des heren de Roos. Ga je daar over schrijven? Een enquete naar het hele systeem der culturele uitwisselingen komt me hoogst vruchtbaar voor; veel methode of zelfs enige principiële lijn heb ik persoonlijk daar nog niet in vermogen te ontdekken. Indertijd heb ik in Preludium, jouw welbekend, die me om een bijdrage over de Parijse concerten van het Concertgebouw had verzocht, de vraag opgeworpen of er enige richtlijn bestond bij het "uitzenden" van Nederlandse kunstenaars. Op die vraag is toen een bescheiden heibeltje (met ij of ei?) gevolgd, maar generlei antwoord. Het zou dus de moeite lonen die vraag nogmaals en met vermeuliaanse klem te stellen.

Na de concerten voor de Unesco − door het Concertgebouw gegeven − welks programma's onder een negental werken slechts een Nederlands stuk – Henkemans − bevatte, is het Residentieorkest hier geweest dat o.m. stukken van de Roos, Andriessen, van Otterloo en Orthel heeft uitgevoerd. Schuurman heeft ervoor en erna ook nog bij de Radio gedirigeerd en bij die gelegenheden steeds blijk gegeven van een juist inzicht in de taak die een Nederlands dirigent in het buitenland te vervullen heeft. Voor zover mij bekend waren deze concerten te danken aan een persoonlijk initiatief van Schuurman. Het Residentieorkest komt, zoals je misschien weten zal, begin volgend jaar weer terug, in "ruil" voor de Sociéte des Concerts welk orkest naar Holland trekt.

Buiten die concerten van het Residentieorkest is er weinig gebeurd: een of twee kamermuziekconcerten voor de radio − waarvan er een voornamelijk uit werken van de Roos en Bep Geuer was samengesteld − en verder nog een avond onder auspiciën van de Association France-Hollande met muziek van Dresden, van Lier, Meeuwisse, de Roos, Flothuis, Diepenbrock, Andriessen en Annie Mesritz van Velthuysen. Ik geloof aldus de belangrijkste muzikale evenementen van Nederlandse muziek, voorzover de Roos er van verre of van dichtbij iets mee uit had te staan, wel te hebben genoemd.

Buiten de muzikale sector waren er dan de Rembrandt- en de van Gogh-tentoonstelling. Ik weet niet wat het aandeel van de Roos daarbij is geweest.

Alles tezamen genomen, komt het me voor, dat er in Parijs belangrijker dingen mogelijk waren geweest. Zo was een publieke uitvoering van Pijpers Halewijn, voor de komst van de Roos, practisch in kannen en kruiken: ik bezit een brief van de Directie van de Franse Radio waarin deze zich in principe bereid verklaarde − ik had hem de partituur getoond − dit werk met Nederlandse solisten en onder Nederlandse leiding uit te doen voeren, in uitwisseling met een representatief Frans werk. Hiervan is nooit iets gekomen.

Dat lijkt me wel het belangrijkste over hetgeen er wel en niet is gebeurd sedert de aanstelling van de Roos. Het spijt me dat ik je niets vertellen kan over plannen die, zo ze bestaan, mij onbekend zijn. Overigens moet de Roos wel gelden als een representatieve figuur − in de zin die men op ministeries en in regeringskringen aan dat woord hecht −; hij beweegt zich althans met gemak in salons en aanverwante plaatsen. Mag ik je verzoeken, tenslotte, deze mededelingen, welke overigens geen enkele sensatie bevatten (helaas) als vertrouwelijk te beschouwen? Mocht je op zekere punten complementaire inlichtingen wensen dan ben ik tot je dienst.

Hartelijke groeten voor jullie beiden, ook van Lia die hier onder mijn dak vertoeft, en een vriendehand,

je

Frank

Verblijfplaats: Amsterdam, Bijzondere Collecties UvA