MATTHIJS VERMEULEN

Componist, schrijver en denker

19440805 Anny Vermeulen-van Hengst aan Thea en Joanna Diepenbrock

Anny Vermeulen-van Hengst

aan

Thea en Joanna Diepenbrock

Louveciennes, 5 augustus 1944

2 Rue de l'Etang. Louveciennes (S&O) 5.VIII.44.

Lieve Théa en Joanna, vanmorgen is er een beetje gas vooruit en genoeg eten van gisteren over om opgewarmd te worden dus hoef ik geen vuurtje te stoken buiten! Toen ik dat leuke werkje voor de 1e keer deed kwam je speelsche, opgeruimde brief van 30 Juni aan Thijs aan. Aan mij was je laatste brief 13-17 Juni gedateerd. Ik meen alleen kaarten geschreven te hebben, want al is Thijs' brief van 10 Juli reeds 20 Juli aangekomen, dat is toch een uitzondering en kaarten blijven vlugger gaan. Doch vanmorgen ben ik werkelijk geschokt door je mededeeling in je brief aan Thijs van 20 Juli dat "Pom schijnt niet erg van Anny te houden". "Hemel, wist jij dat Thijs?" vroeg ik. "Wist jij dat zelf" vroeg ie glimlachend. – Ik moet dus wel een brief schrijven erover… Wat een vent, die Pom, om als ie niet van de vrouw houdt, de man (z'n vriend, een "dichter in muziek") in den steek te laten en dat op zoo'n gedetourneerde wijze, niet eens ronduit. b.v. "Anny, een onuitstaanbaar mensch ben je, je verdient dat ik je géén geld geef om Thijs een pakje tabak extra te koopen, en dat om déze redenen: etc." Ik en ook Thijs zouden wat graag die redenen weten. Gevoelens kun je niet dwingen natuurlijk, maar, waar de gevoelens van Pom voor mij zoo uitstekend vermoffeld waren dat nòch Thijs noch ik ook maar opsnuiven konden dat ze vijandelijk, of, laatdunkend, waren, moet er wel een reden zijn. Zou die in z'n zoon zitten, in Faantje die ik een brief heb moeten schrijven om alsjeblieft niet meer ij ons te komen (1934) omdat z'n gezelschap en heele doen en laten nadeelig voor ònze jongens geacht werden? Faen was een luilak in leeren en onze jongens hadden warempel zoo'n exempel niet noodig om nog slechtere cijfers te krijgen (de twee oudsten, want de jongste heeft altijd uitstekende cijfers gehad…). Dus de zóón… Of de vrouw? Dat is ook wel mogelijk, maar aangezien Thijs me eens zei "wie weet met wat voor oogen ze jou aanziet" dat in verband met haar engelsche "mignonne" ga ik hier niet verder op door, hetgeen op roddelen zou gaan lijken. Intusschen van : "roddelen" is Pom erg thuis. Dit is geen steek onder water! Je kunt het zelf nagaan als je hem goed kent. Doch dat heeft mij noch Thijs verhinderd Pom altijd een leuke kerel te vinden,= en we doen dat nog, zelfs al ben ik er inderdaad van verbouwereerd dat ie me niet mag. Als die arme Bep Ferf1 dat geweten had, zou ze niet zoo jaloersh geweest zijn! En Thijs zei zelf zooeven: "je mocht hem zoo graag! ik heb nooit iets laten merken erover…" D.w.z. dat ook hij een "tikje" jaloersch was… dus ra, ra hoe kon dat alles. Enfin, ziehier dus een spontane, kinderlijke bekentenis dat ik erdoor getroffen ben en dat mag je hem gerust zeggen en vooral dat het gemeen is om Thijs z'n extra pakje tabak te onthouden… die arme man heeft al zoo weinig vreugde in 't leven "Wein, Weib u. Gesang" alles moet hij derven. De wijn is frelaté of heelemaal onbestaanbaar, de vrouw is een skelet en heeft nergens krachten voor, en zingen doet niemand z'n liederen, noch de Avé noch Le Balcon, noch die arme Filles du Roi d'Espagne. Als 't nog Les Filles du Général Franco waren zouden ze up to date zijn en wellicht in Spanje een debiet vinden, maar ik wil geen flauwe moppen tappen zoo vroeg op den ochtend.

II

Daarom neem ik een ander blad om door te gaan op wat je schreef over Marie, die stakkerd waar ik op 1 Aug. een brief van 9 Juli ontving met het verhaal van al haar misères. Daar wist ik niets van. Ik ben van plan haar te zeggen dat ze absoluut haar lever moet laten nakijken. Jullie lacht er waarschijnlijk om; voor mij komt alles voort uit maag, lever, milt, en ingewanden daarna. En die pijnen, waar dan ook, komen van de lever. En ik verwed er huizen om (die ik niet bezit!) dat met een kuur van druppels en tisames van kruiden, die op de lever werken (maar ook op de maag) de boel langzaam maar zeker beter wordt. En Marie heeft een ijzersterk gestel. Als je wist wat zij al niet in haar leven deed! En nauwelijks gevoed erbij. Dat 't hart niet goed werkt nu is anemie natuurlijk. Terwijl ze zoo met een rechterduim sukkelde heeft ze haar vriendin, die aan de linker hand zeere vingers had, iederen dag in 't huishouden geholpen! Zij, Marie, had de linkerhand gezond en de vriendin de rechterhand! Heldenmoed! met z'n beiden. – Dat langzame tempo, dat ken ik zóó bij me zelf. Niet alleen van nu, van vroeger b.v. in 1921 toen ik Josquin verwachtte en we naar Frankrijk verhuisden. Ik, die een heel vlugge, kwieke natuur heb, deed als à ralenti. Als ik dan ook later een film à ralenti zag kreeg ik een mist voor de oogen. Maar nu lach ik er om. Alleen met de piano verdriet het me. Uit de schipbreuk is dat het eenige wat ik mee zou willen redden helaas…

Je kreeg zeker wel m'n kaart al, waar ik 't over de veranderde omstandigheden voor jullie had na Tante Cécile's dood. Wat ben je een in-lief mensch ook, jij Théa en jij Joanna. Voor Thijs neem ik alles aan wat je ons aanbiedt, de kinderen en ik zullen er ons wel zelf doorheen slaan, hoe dan ook. En ze zullen zeker Thijs niet zonder hulp laten zoodra ze zelf verdienen. Ook Aline houdt al veel van Thijs en ze zal alles voor hem doen wat haar man wil. Zoo juist komt ze ons haar ration de pommes de terre brengen, omdat ze zelf thuis genoeg hebben. –

Ik geloof niet dat ik al schreef waar ik buiten vuurtjes stook om ons eten te koken als er geen gas is? Vlak naast de ingang in 't hoekje dat de muur van de salon vormt met de muur van 't voorhuis. En Donald maakte me zelfs een afdakje tegen den regen. Ik zette een paar muursteenen op elkaar [tekening] zooals ze dat in Indië doen en klaar was kees. Bij heel slecht en koud weer kon ik 't nog een poos in de salon-haard doen. En dan later op 't potkacheltje. We hebben geen electrisch stel. – Poupoule is er 't eerst aangegaan, helaas, toen 10 dagen later Cocotte. Ze waren nogal vet. Maar 't deed ons allemaal verdriet. Mij vooral. Doch nu zijn ze met ons geassimileerd, dus de hoogste liefdesvorm…. "Wat is liefde??.." Meiske, als je dat zoo vraagt, zou je 't heusch zelf al niet weten?? – De allereerste avond al, die van den beroemde conférentie, zag ik dat J. en E. van elkaar hielden. Thijs had niets gemerkt. Hij merkt wel een meer niets op, he. Maar dat is zonder eenige kwade bedoeling gezegd. Zooals Engeljan eens zei "Uw man is zooveel naiever dan ik dacht." enfin, iets in dien zin, op den nafuif. Wat een woord nafuif. – De berichten van Roland zijn best en een paar dagen geleden reeds van 16 Juli. Hij vindt het heerlijk 's morgens voor de zon opgaat al aan 't werk te zijn. Dat hij een eigen kamertje heeft kunnen bemachtigen en wat meubels aanschafte en zelfs een groote encyclopedie om 's avonds wat te werken aan z'n schrijftafel bewijst wat een uitstekend moraal hem bezielt, he. Dag, lieverds, van allemaal veel goeds, liefs en hartelijks. Een "pakkerd" van

jullie

Anny

Verblijfplaats: Amsterdam, Bijzondere Collecties UvA

  1. vriendin van Nijhoff (correspondentie Du Perron)