MATTHIJS VERMEULEN

1917, op tekst van Rupert Brooke

The Soldier van Rupert Brooke is een ode aan zijn vaderland. Brooke schreef het gedicht toen hij tijdens de Eerste Wereldoorlog als onderofficier diende in het Engelse leger op het vasteland. In het sonnet – een evocatie van het onbezorgde leven van zijn jeugd, vol zon, natuurschoon, vrolijkheid en gelukkige dromen – spreekt de dichter de gedachte uit, dat de herinnering aan Engeland voor altijd bewaard zal blijven in het stukje aarde van de verre streek waarin het lichaam van de soldaat komt te rusten. Vermeulen werd getroffen door de esoterische strekking van dit gedicht, waarin Brooke zijn eigen dood leek te voorvoelen (hij stierf in Griekenland op 23 april 1915 – aan bloedvergiftiging).
    Vermeulens compositie staat in de mixolydische modus. De vervoering van de dichter over de schoonheid van zijn geboortegrond is weergegeven in een melodietype dat wordt bepaald door de regelmatige terugkeer van de reine kwint. Veelvuldig past Vermeulen parallelle beweging toe in zang en rechterhand van de piano, boven een liggende bastoon. Het eind van het lied lijkt met een wegstervend ostinato-motief de verzaliging in de herinnering weer te geven.
    Vermeulen publiceerde The Soldier als bijlage bij De Nieuwe Amsterdammer van 29 september 1917. Onder de Engelse tekst werd een Franse vertaling afgedrukt, gemaakt door Elisabeth Diepenbrock-de Jong van Beek en Donk onder het pseudoniem Fr. Rivière (beek NL = rivière FR). Het moet de bedoeling zijn geweest dit eenvoudige, voor ieder stemtype uitvoerbare lied langs deze weg ook in Frankrijk en België bekend te maken. Wellicht hoopte Vermeulen dat soldaten het zouden zingen, zoals met Diepenbrocks oorlogslied Les poilus de l'Argonne het geval was.

If I should die, think only this of me:
That there's some corner of a foreign field
That is forever England. There shall be
In that rich earth a richer dust concealed;

A dust whom England bore, shaped, made aware,
Gave, once, her flowers to love, her ways to roam,
A body of England's, breathing English air,
Washed by the rivers, blest by suns of home.

And think, this heart, all evil shed away,
A pulse in the eternal mind, no less,
Gives somewhere back the thoughts by England given;

Her sights and sounds; dreams happy as her day;
And laughter, learnt of friends; and gentleness
In hearts at peace, under an English heaven.