MATTHIJS VERMEULEN

Componist, schrijver en denker

19480904 IDIL aan Thea Vermeulen-Diepenbrock

Informatie Dienst Inzake Lectuur (IDIL)

aan

Thea Vermeulen-Diepenbrock

Tilburg, 4 september 1948

Tilburg, 4 September 1948.

Aan Mej. Thea Diepenbrock

Herengracht 330,

Amsterdam.

Geachte Mejuffrouw Diepenbrock,

In verband met Uw brief van 25 April (aan de K.R.O.) en van 27 Augustus, moeten wij U het volgende onder de aandacht brengen.

1) Idil pretendeert géén onfeilbaarheid, laat één boek zoveel mogelijk door meer dan één recensent bespreken en schroomt geenszins een rectificatie te.publiceren, indien hij dit nodig acht. In bevoegde kringen wordt Idil's werk betrouwbaar geacht. Een elfjarige praktijk heeft die betrouwbaarheid bewezen.

2) Het werk van Idil, grotendeels gedragen door idealisme, ondervindt hinder, doordat sommige uitgevers niet of onvoldoende medewerken en sommige katholieken hun kennis over en medewerking aan Idil beperkt houden tot het vragen van privé- inlichtingen. Wie al die onbezoldigde arbeid zal betalen, schijnt hen even weinig te interesseren als het eigenlijke werk van Idil zelf. Zelfs de postzegel voor antwoord kan er niet af.

3) Iedere serieuze klacht wordt hier onderzocht. Daarmede is niet gezegd, dat we ons verplicht achten aan ieder die meent iets te moeten opmerken, rekenschap af te leggen.

4) Uw hele contact met Idil schijnt te bestaan uit een radio-recensie op 20 April van-horen-zeggen.

5) De toon van Uw brieven is niet van dien aard, dat ze tot verder te nemen moeite stimuleert.

Des ondanks doen wij U hierbij een afschrift toekomen van de recensie van Wouter Paap en van Pater Theotimus O.F.M.Cap.

Waar het volgens U dan wel om gaat, de term "pantheïstisch" moet Idil handhaven. Van "laster" (zoals U zich veroorlooft te schrijven) is geen sprake.

Tot onze spijt kunnen wij dus bezwaarlijk het excuus dat U voor ons reeds had opgesteld onderschrijven, ook al zoudt U hierdoor weer grond onder Uw voeten voelen wegzakken of de aberrerende katholieke culturele consciëntie moeten bejammeren.

Het avontuur van den geest is volgens Idil een verboden boek, veroordeeld door de algemene regelen van de Kerkelijke Wet.

Hoogachtend,

Gerard J.M. Verbiest

Bijlagen: Aak + 2 rec.

Matthijs Vermeulen. HET AVONTUUR VAN DEN GEEST.

Vreemdsoortige wijsgerige beschouwingen over de aard, de oorsprong en de toekomst van de mens. Schrijver beschikt over een abnormale filosofisch-gekleurde fantasie, welke eerder ziekelijk dan oorspronkelijk moet genoemd worden. De opvattingen die worden voorgestaan, sluiten grotendeels aan bij een vaag godsdienstig evolutionistisch pantheïsme. Het boek valt onder de verboden lectuur.

Pater dr Theotimus, o.f.m.cap.

Matthijs Vermeulen heeft zich tot nu toe vrijwel uitsluitend als publicist op muziekcritisch terrein bewogen. Na een 25 tal jaren nabij Parijs gewoond te hebben, keerde hij in 1945 terug naar ons land en werd muziekcriticus aan de Groene Amsterdammer. Ook als componist heeft hij enige naam gemaakt, doch zijn weinige werken werden zelden uitgevoerd. "Het avontuur van den geest" is een philosofische beschouwing, uitgaande van de "primitieve" mens. Het beek is suggestief geschreven, het getuigt van een groot literair talent en een zelfstandig inzicht in de dingen, doch in deze cultuurphilosofische beschouwingen telt het christendom niet mee. Het boek is uitgesproken ongodsdienstig met een pantheïstische inslag.

Wouter Paap.

Verblijfplaats: Amsterdam, Bijzondere Collecties UvA