MATTHIJS VERMEULEN

Matthijs Vermeulen

aan

Thea Diepenbrock

Louveciennes, 19 januari 1946

Louveciennes

19 Januari 1946

Zaterdag

Mijn lieve liefste,

lang niet "dooie" Thea,

nu jij, nu jij! Eindelijk. Eerst heb ik een pagina gepend over de "uitvinding" van het noten-schrift. Ik zie en analyseer dat als een zuivere operatie van den geest. Quelle aventure! Passionnant. Pour moi du moins. Maar als je nu hier was? Wat dan? "Toomeloos"... Ik zou je kraken; je bijten, in je armen; en waar nog? niet te hard natuurlijk! en wat nog? waar zou ik je nemen met mijn lippen? raad het maar... ik doe 't, ik doe 't.

— — — v v v Het schijnt me dat je eerste reflexen op wat ik je zeg, soms, of dikwijls, een soort van kwaaddenkendheid, achterdocht, argwaan verraden. (Bij mij gaat 't misschien, wellicht, eveneens zoo.) Je moet je daarvan corrigeeren. Ik ook. Als je me ten minste niet dwingt tot ongezellige reflexen! Maar ik dwing jou stellig niet. Waarom ging je veronderstellen dat 't mijn verflixte schrijverstalenten waren welke je met een chant sans paroles als kluitje in 't riet stuurden!!? Je tweede interpretatie was pas de goede. Meen niet dat ik uitgepraat ben als ik je niet meer schrijven zal! Een accolade? Dat zal afhangen van jouw oogen. Maar dan riskeer je een demonstratie in 't openbaar. Ik waarschuw je van te voren. Ik ben daar niet bang van!

> > > v v v Hoor eens: de fabriek werkt; onverpoosd; in de kou; honderden kilo-watt’s enthousiasme, energie; of 't je bevalt of niet; met of zonder bommen; zij werkt; maar ik heb duizend-millioen maal liever dat jij méé-werkt. Geen spaak in de wielen. Daar komen we niet verder mee. Dat verhindert niets, per slot, maar het bevordert niets, en dit is jammer. Je hebt me weer een paar olie-bollen in den maag gestopt. Die "onderworpenheid" was er één. Ik bèn niet onderworpen; zeker niet als ik je lief vind; je màg iets dergelijks niet denken. Dat polyandrische bed is de tweede oliebol. Onverteerbaar. Hij belemmert niets. Maar ik moet hem absoluut kwijt raken. Zwaar of luchtig opgevat, dat polyandrische bed past heelemaal niet bij mijn concepties. Er zijn dingen waarmee scherts niet geoorloofd is omdat scherts de heilige dingen op het niveau brengt van de onheilige of van minder-heilige, door welke verfoeilijke goocheltoer het heilige zijn waarde, zijn beteekenis verliest. Die fantasie van je, dat je een anderen man naast je kunt verbeelden in je bed terwijl je mijn warmste liefdesbrieven leest, oefent op mij een effect uit, dat alles stop wil zetten. Begrijp me goed: ik ben niet verstoord of gestoord. (Geen wederinstorting te duchten.) Wij blijven vrienden. Je bent vrij, en ik respecteer je vrijheid. Maar als die polyandrische fantasie werkelijk tot de karakteristieken behoort van je mentaliteit, dan vormt zij voor mij een verschil, een bezwaar dat mij onmogelijk zou maken, en overbodig, om verder samen te spreken over liefde. Ik zeg je dit zonder een zweem van boosheid, zonder een greintje geprikkeldheid. Je bent vrij. Maar die mentaliteit harmonieert niet met de mijne. Zij zou ons tot onreduceerbare dissonanten leiden. Tot conflicten. Zij zou ons leven vergiftigen, en dat wensch ik noch voor jou, noch voor mij. – Nu kan het best zijn dat ik aan je fantasie een averechtse uitlegging gegeven heb; dat ze veel "onschuldiger" is dan zij mij schijnt. (Want ik kàn haar niet "onschuldig" vinden; reeds in dit stadium onzer liefde meen ik trouw van je te mogen verwachten, trouw niet enkel in daad, maar ook trouw in gedachte.) Als mijn interpretatie verkeerd is, vergeef 't me dan eenvoudig. Mijn intenties zijn goed. Maar wij moeten niet, wij mogen niet schipperen op dit punt.

> > > v v v ! Mijn "verstoppertje-spelen" was aldus bedoeld: Wanneer Thea op dit gedachte-plan leeft (dat mij tamelijk hoog, tamelijk afgezonderd schijnt) waarom heeft zij mij dat niet vroeger en sneller laten bespeuren? Wij hadden elkaar vlugger genaderd, en vele min of meer futiele, misleidende omwegen vermeden, uitgespaard.

Ook ik had vluchtig aan de parallel met ons gedacht. Mais sans vouloir approfondir. De "gedachte" (bij ons) kreeg haar naspeurbare oorsprong in Anny. Die gedachte was mooi; subliem; zij heeft mij doen huiveren, sidderen van bewondering, den dag dat ik haar ontdekte. Ik wil equivalent blijven aan die gedachte. En als dat niet kan... dan liever scheiden als goede vrienden. Overweeg dit alles ernstig.

> > > v v v

je Matthijs

Wanneer ik zeg: de fabriek werkt, – vat dit niet op als een uitdaging, – wil-je, liefste?

Je brieven van 15. 16 gelezen in het nauwste intiemste contact met je.

Verblijfplaats: Amsterdam, Bijzondere Collecties UvA