MATTHIJS VERMEULEN

Componist, schrijver en denker

19411121 Anny Vermeulen-van Hengst aan Marie van der Meulen

Anny Vermeulen-van Hengst en Anny van der Meulen

aan

Marie van der Meulen

Louveciennes, 21 november 1941

21.XI.41 Louveciennes (S&O) 2 Rue de l'Etang.

Lieve Marie, als ik op den achterkant van Thijs' velletje schrijf wordt het onleesbaar en zoo heb je een apart briefje van hem! Hartelijk dank voor je brief van 11 dezer die vanmorgen kwam en me door Josquin op bed gebracht werd. En je weet niet eens wat dat beteekent dat het Josquin was!: hij is gisteren met mij teruggekomen uit St. Germain-en-Laye, waar hij op 15 Oct. in het hospitaal ging om een operatie voor schedelbreuk te ondergaan, welke echter eerst op 5 Nov. plaats had en zoo'n goed verloop had dat de dokter, of liever de chirurg, hem den 18den reeds als "sortant" verklaarde. De operatie duurde 2 uren, het been van de breuk rustte door afzakking op de hersens en het weefsel was ook in zeer slechten staat. Van een rechter-rib hebben ze een stuk cartilage d.i. knurfachtig been afgenomen en het in de open gekomen plaats gezet. Hij is kaalgeschoren maar de lidteekens zijn smal. Hij heeft geen "tonsure", nog niet! tenzij later als hij abbé wil worden!! Die breuk dateert al van zomer 1938 toen het touw brak dat de jongens hier aan een der boomen hadden vastgeknoopt om gymnastiek te maken. Thijs had wel gezegd altijd eerst verifieeren, maar ja, op den duur... En Roland was er pas in omhoog geklommen. Toen ging Josquin aan den slag. Enfin. Nu moet hij nog een maand rust houden en zoo mogelijk goed eten... We hebben het natuurlijk wel moeilijk nu omdat zijn verdiensten ontbreken. Van het Consulaat krijgen wij vijftienhonderd francs per maand d.i. 50 francs per dag in een maand van 30 dagen, in die van 31 hoef je dus één dag maar niet te eten!! En met je vijfjes voor 50 francs krijg je om zoo te zeggen niets in de maag. Thijs is zoo vermagerd dat Josquin hem op z'n rug dragend de trap oploopt. Stel je je dat voor? De ondersteuning van het Consulaat dateert van 15 Juni, we hebben ons eerst zonder hulp al dien tijd trachten boven water te houden en met een reuzen-moed. In December verleden jaar was ik al net zoo mager als nu, zoo niet erger, ik weeg nog geen 40 kg, dus ongeveer 25 kg. afgevallen. Enfin, eronder krijgt men er mij toch niet. En de kinderen schijnen ondanks alles het ook wel te bolwerken. Donald die z'n her-examen er goed afbracht had toch nog eenige prijzen en zelfs een storting op een postspaarbankboekje van een anoniemen gever als een van de drie jongens die het meeste vlijt en het beste gedrag hadden tijdens het afgeloopen jaar. Nu werkt hij voor een beurs die hem z'n jaar in de "seconde" kosteloos zal maken. Hij verzuimt dus niet meer zoo als verleden jaar om 5frs te verdienen per uur met houtzagen, hout en steenkolen transporteeren, sneeuw-ruimen, met Josquin samen, en hun leven te wagen op de gladde hellingen en tegen een muur slaan zooals dikwijls gebeurde. 't Zijn moedige pracht-jongens. Anny was juist een paar dagen te bed, ik vond haar in de badkamer op de grond verleden Zondag toen ze naar de mis wilde; ze had zóó'n steek beneden in den rug en juist den tijd om te gaan liggen voor ze flauw viel. Ze is nu beter. In Sept. en Oct. heeft ze 's middags 4 x in de week van 2-7 of van 3-7 uur drie meisjes van de Comtesse de Saint-Seine gesurveilleerd die haar 7de baby wacht en waarom de kleintjes in Nov. bij de zusters in pension zijn gegaan en Anny misschien in Dec. weer terugkomt voor surveillance. Dat bracht tien hééle franken per middag op zonder goûter... Enfin eind van de maand had ze dan toch een 180 francs om zich wat te koopen aan namaak-wol, zakdoeken, etc. En het schijnt dat men er overuit was zoo goed als ze met de kinders omsprong. Nu wil een kennis van deze familie, een Mlle de Soubeyran, die zich ook voor Josquin interesseert, Anny cursussen doen volgen om een brevet te hebben in 't genre Montessori. Maar Anny is Hollandsche, nu weet ik niet of dat geen hindernis zal zijn voor 't brevet. Zoo is er dus toch altijd een lichtje in alle moeilijkheden. Maar zonder de lieve meisjes Diepenbrock zouden wij er nog erger aan toe geweest zijn dan jullie in de Valeriusstraat of dan wij in La Celle St Cloud vroeger. Doch je hebt gelijk dat hoop en vertrouwen bij ons altijd voorradig is. We kibbelen maar we zijn nooit teneergeslagen. Dat ken ik niet dat gevoel.

Van Roland zijn de berichten nu weer goed maar van 17 Augs. tot 10 Sept. is hij in een hospitaal geweest en daarna een poos in een cartonnage-fabriek doch nu weer in den landbouw wat voor de toekomst beter is. Want ik denk nog altijd aan ons boerderijtje! Hij verlangt erg naar ons en wij naar hem. Hartelijk dank voor je gelukwenschen! De mooie kaart voor Anny deed Thijs en mij ook zoo'n genoegen: we zaten in 1939 juist in dat kleine restaurant er tegenover met dat uitzicht, bij 't Centraal Station! Erg prettig dat je die stoeltjes hebt en ook die groote fauteuils waarin ik zoo dikwijls in Thijs z'n armen in slaap viel! Ja dat is jammer dat die boeken van mij nu ergens anders zijn, hadt je die willen houden of hadt je er niets aan. Leuk van die kinderen van Chris! Dat vormt een trio met hem, en als de kleinste ook viool of alt leert, een kwartet! Anny heeft hier zelfs haar koor moeten opgeven, het vermoeide te veel, omdat de uren van repetitie 's avonds vielen. Natuurlijk lieve kind is het Moeder die de leegte veroorzaakt, je mist haar en de zorgen die je voor haar hadt. Doch als Chris op zijn leeftijd cello leert dan kan jij (nog geen 50!) toch ook iets beginnen en voleinden, niet muziek, maar een of ander in kunstnijverheid, b.v. als je dat interesseerde. Doch neem maar eerst goed rust na al die jaren. Forceer niets, er zal wel iets komen om je te helpen je leven te vullen. – Die 3 Ave Maria zijn dus voor de drie oudsten, no 1 voor Anny, no 2 Josquin, no3 Roland, naar de data van hun katholiek-worden. Als nu Donald nog katholiek wordt moet Thijs maar een Pater Noster componeeren, wat erg moeilijk is! Die drie Avé zal hij wel aan Joanna en Théa Diepenbrock opdragen. Kan je misschien op een wandeling langs de deur loopen (89 Joh. Verhulststraat, bovenhuis) en zeggen dat Josquin weer thuis is? Ik schreef haar juist een dag of tien geleden, Thijs zou ook schrijven, maar is er nog niet toe gekomen door z'n nieuwe compositie, en doe haar onze hartelijke groeten. – Voor dezen winter zijn we op mijn kamer geïnstalleerd met een kleine kachel die hout en steenkolen brandt. Thijs heeft een z.g. mirus alleen hout brandend. Als 't weer zoo'n vries-winter wordt kunnen we hier ook eten. De tafel die je in La Celle St Cloud kende staat nu voor het raam. Donald werkt er aan, Anny handwerkt er, ik schrijf er. Het is knus. – Bij de Lécoliers zijn de 3 oudste meisjes getrouwd, de 2 jongste niet. Er zijn 3 kleinkinderen en het huis is uiterlijk verfraaid. De dokter, die ook mij met Josquin en Donald hielp, woont nu in ons appartement beneden. Ik was er laatst even, sinds 1932 er niet weer heengegaan. – De houtkapperij heeft veel veranderd in het bosch waar wij met de kinderen wandelden. Dat was toen een prettige tijd, hè, in 1924, toen je daar bij ons waart. Een jaar later werd Donald geboren die nu op z'n 16½ jaar al voor 20 aangezien wordt. Hij lijkt enorm op Roland toen die nog hier was en Roland volgens het laatste kiekje dat we pas ontvingen gaat op Josquin lijken. Josquin werkte bij een ondernemer die erg lief voor hem was toen hij in 't hospitaal was. Denkelijk herneemt hij in Januari zijn werk voor een poos, maar men wil dat hij zijne studies ook voortzet. Er is dus nog niets beslist. – Zie zoo lieve kind, in aller ijl heb ik aan je geschreven, ik was het reeds van plan gisteren toen Josquin er weer was. Je brief deed me de daad aan de bedoeling voegen! Schrijf maar weer eens spoedig, een briefkaartje desnoods. Josquin en Donald groeten je heel hartelijk, hoor, en wees door mij vele malen omhelsd.

je

Anny.

Bien chère Marie,

Je vous remercie beaucoup pour la carte, vraiment si jolie, que j'ai reçue pour le 15 septembre. Je me demande ce que vous faites toute la journée. Fofo me dit que votre chambre est si bien arrangée. La vie a bien changé n'est-ce pas? Mangez-vous bien? Sortez-vous souvent? Comme vous le savez par Fofo la vie continue toujours bien ici. Mais j'ai hâte que la guerre soit finie. Alors je vous quitte et vous embrasse espérant avoir bientôt une lettre de vous.

Anny

Bons baisers. Josquin. Donald

Verblijfplaats: Amsterdam, Bijzondere Collecties UvA