Matthijs Vermeulen
aan
J.W.F. Werumeus Buning
Louveciennes, 30 december 1938
Louveciennes (S et O)
2 Rue de l'Etang
30 Dec. 1938
Beste Jobs,
Uitstekend idee van je, die paar woorden na zooveel jaren afwezigheid en stilte. De dood van J.C. Schröder heeft natuurlijk in het geheugen dat hokje geopend, waar ligt opgeborgen wat met hem contact houdt. Weinige dier evocaties zijn gelukkig. Ik herinner me niet, ooit den houten trap te zijn opgeklommen zonder de gewaarwording van een onverklaarbaar serrement de coeur. Verreweg het beste van alle beelden is dat van dien nacht waarin wij beiden, elkaar sneeuwballen toewerpend, naar huis zijn gegaan in weerschijnen van donker en licht welke echter altijd de jeugd behouden hebben van te doen vibreeren als ik eraan denk.
De hartelijkste groeten aan Johny en aan Fraenkel.
Wat Greshoff betreft, ik las onlangs een paar uittreksels van het boekje dat zijn halve eeuw-feest viert. Ze zijn mager en zonder accent. Quelle tristesse! Er bestaan alleen nog maar machines die warm loopen. Zulk een samensprokkeling van onbenulligheden is nog ergerlijker typeerend voor een tijdperk dan groote mannen te feesten van dat allooi.
Jammer dat je nooit meer bij ons bent afgestapt. Tegenwoordig woon ik in een huis, waarschijnlijk gebouwd door een metselaar van het ancien régime, dat aan elk soort van architectuur ontsnapt is. Er ligt een tuin omheen van kastanjes en linden, die een soort van rotonde vormen, waar zich in zomer en herfst een schaduw kan uitstralen van het lommer, die ik niet gaarne voor andere verrukkingen zou ruilen.
Je zevenjaarsche Muze lijkt me te sporadisch. Waarom maak je ze niet zevenmaandsch? Of zevendaagsch? Het heeft mij altijd toegeschenen dat de Muze, evenals het Rijk der Hemelen, geweld lijdt. Alleen de geweldigen nemen haar in. Het is waar dat men om geweld te gebruiken reeds in een zeldzame stemming moet zijn, of van een bijzondere schering. Maar zeker is het terug te brengen tot moreele tekorten dat wij zooveel minuten spoorloos laten voorbijgaan, die wij met een greintje meer kloekheid hadden kunnen opteekenen onder de onvergetelijke. Wat mij aangaat, na lang geblokkeerd geweest te zijn, heb ik regelmatig gecomponeerd van januari 1937 tot september 38. Eh bien mon vieux, sans me vanter, ce n'est pas allé tout seul. Niet te worstelen met witte of zwarte engelen zou zeker genoegelijker zijn. Toch verlang ik naar den dag en naar den minsten wenk die me kan uitdagen.
Mijn vrouw zal je zonder twijfel een exemplaar vragen van je kookboek. Mogen de recettes in ons bereik liggen! Heeft men in het labbekakkerige Holland zooals je zegt nog eenige aandacht geschonken aan Les Hommes de bonne Volonté van Jules Romains? Men kan niet beweren dat er geen leven in den pot is van een natie waar natuurlijke groeikrachten werken als Romains en enkele anderen. Doch voor zoover ik kan waarnemen is er geen nieuwe generatie welke de opmerkzaamheid verdient. De laatste uitspruitsels van den ouden, zoo dikwijls verjongden wereld-boom dateeren van omstreeks 1920-25, en wat ze geworden zijn kan niet vergeleken [worden] met stam of takken. Evidemment, alles roert zich, alles maakt zich dik, maar op een niveau waar de dwergen zich zelfs niet behoeven uit te rekken, en wie nog enthousiasme heeft, en andere tijden gedachtig is, weet er nergens raad mee. Doch dat is geen reden om het bijltje er bij neer te leggen en niet te probeeren hoe ver wij reiken.
Zou je Johny, die zich waarschijnlijk af en toe nog met zulke zaken bezig houdt, niet eens willen opporren om zoo mogelijk een onderzoek in te stellen naar de technische kwaliteiten der drie voornaamste Hollandsche Radio-Zenders? Volgens mijn ondervinding zijn ze jammerlijk, een ergernis, een waar schandaal. Terwijl ik met mijn post van de meeste Europeesche stations een constant goede auditie heb, lukt het me niet één keer op de tien om Holland draaglijk te hooren. Wanneer die gebrekkigheid te wijten zou zijn aan de technische installatie, dan heeft ze lang genoeg geduurd.
Je ziet dat ik me nog bekommer om Holland. Tot den volgenden keer, joost weet op welken datum. Het beste van mij en Anny,
je
Thijs.
Verblijfplaats: Den Haag, Literatuurmuseum