Richard Roland Holst
aan
Matthijs Vermeulen
Zundert, 7 mei 1921
Zaterdag morgen.
[daarboven maand ontvangst, in handschrift MV:] mei 1921
Lieve Vrienden.
Daarnet A's brief, die mij zéér ontroerde. 't Is beroerd dat de afstand zoo groot is, want hoeveel liever zou ik nu zelf naar jullie toe komen.
Ik sta machteloos tegen dit besluit van jullie aan te kijken, machteloos en vreemd, ik doorzie 't niet in de consequenties, daar ik niet begrijp hoe of jullie 't zelf bedoelen. Ik kan toch niet aannemen dat Thijs al zijn zeldzame gaven ongebruikt wil laten verder, om te gaan werken (wat voor werk?) in 't verwoeste gebied.
Of bedoelen jullie ermede dat je in Frankrijk wilt gaan wonen, om er te leven en te werken zooals jullie nu in Maartensdijk gewerkt hebt? Dat zou de zaak minder tragisch maken, minder wanhopend, − als je jong bent uit Holland weg te trekken is begrijpelijk, − ik ben er te oud voor vrees ik, vandaar dat ik zeg dat ik er vreemd tegenover sta
Maar doen jullie niets overhaast. Zou 't niet, dit is maar een vraag of een raad, verstandiger zijn, dat Thijs eens eerst met zijn symphonie zelf naar Romain Rolland ging. Ik had dit toch al willen voorstellen, en dat hij dan eens eerst uitkeek welke mogelijkheden er in Frankrijk voor hem zijn. 't Geld dat daarvoor noodig is, zal wel (door mij) gevonden kunnen worden. Wij weten niet waar R.R. woont maar Cohen zal 't wel weten of spoedig te weten kunnen komen.
't Feit dat Mengelberg niet heeft gedaan zooals een kunstenaar behoort te doen, mag toch geen rede zijn dat jullie, als of daardoor God's vloek op jullie rustte, hals over kop opbreekt en wegholt van hier
En iets anders dan de grofheid van Mengelberg is er niet gebeurd.
Dat je even door een zwarte wolk bent gegaan is begrijpelijk, maar neem vooral geen besluiten terwijl je in zoo'n depressie bent, want dat is per se verkeerd.
Schrijf mij even of je voor 't plan gevoelt om naar R.R. te gaan, zoo ja neem dan geen ander besluit voorloopig dan dat, en tref de maatregelen die daarvoor noodig zijn. (Weten waar hij woont, pas aanvragen etc) Dat zal je goed doen en opfrisschen, 't is nu zomer, Annie zal 't alleen zijn voor een tijdje niet zoo erg vinden, en je kunt dan in Frankrijk eens zelf oordeelen wat 't daar voor mogelijkheden voor je biedt.
't Is best mogelijk dat je als musicus een grooter land noodig hebt dan Holland, ik kan dat niet beoordeelen, maar ik ontraad je ieder vast besluit genomen tijdens een depressie, en ieder overhaast besluit.
Ik hoop niet, en neem 't ook niet aan, dat 't feit dat wij 't oneens zijn in zake 't publiceeren van die brieven, iets aan die depressie heeft toegevoegd. 't Feit dat ik je er spelend mede plaagde, moet je wel bewezen hebben, dat ik dit verschil van opvatting tusschen ons niet dieper vond gaan, dan dat het met een grap te overbruggen was.
Hoor ik spoedig of je iets voor mijn plan voelt, dan zal ik zorgen voor de rest.
Veel hartelijke groeten van ons voor jullie
R
Verblijfplaats: Amsterdam, Bijzondere Collecties UvA